Üreterovezikal Darlık Nedir, Nedenleri ve Tedavisi
Üreterovezikal darlık problemi veya UV Darlık, üreter olarak da bilinen idrar yolunun mesane ile birleştiği bölgede oluşan darlıklar veya tıkanıklıklar ile ilişkilidir. Bu problem, idrar akışının engellenmesine ve böbreklerden mesaneye doğru gerçekleşen idrar akışının kesilmesine neden olabilir.
Çeşitli sebeplerle ortaya çıkabilen üreterovezikal darlık problemi, genetik problemler, enfeksiyonlar ve çeşitli travmalara bağlı olarak meydana gelebilir.
Genellikle yenidoğan bebeklerde ve çocuklarda görülen bu sağlık sorunu, zamanla ciddi boşaltım sistemi hastalıklarına yol açabilir. Bu nedenle, fark edildiği anda uzman desteği alarak tedavi yöntemleri değerlendirilmelidir.
Üreterovezikal Darlık Nedir?
Üreterovezikal darlık probleminin ne olduğunu anlamak için öncelikle boşaltım sisteminin nasıl çalıştığını anlamak önemlidir. Boşaltım sistemi, böbreklerin, idrar yoluyla vücuttan atık maddeleri uzaklaştırdığı bir sistemdir. Böbreklerde üretilen idrar, idrar yolları boyunca (üreterler aracılığıyla) mesaneye taşınır. Mesanede biriken idrar, sonra idrar kanalı (üretra) aracılığıyla dışarı atılır.
UV darlık, bu sistemin üreterlerin mesaneye bağlandığı noktada oluşan bir darlık veya tıkanıklıkla etkilenmesi anlamına gelir. Normalde, idrar serbestçe böbreklerden üreterler boyunca mesaneye akar. Ancak, üreterovezikal darlık durumunda, bu akış engellenebilir veya kısıtlanabilir. Bu tıkanıklık, idrar akışının mesaneye doğru kesilmesine veya zorlaşmasına neden olabilir. Bu durum, idrar birikimine, böbreklerde basınç artışına ve sonuçta böbrek hasarına yol açabilir.
Üreterovezikal Darlık Nedenleri
Özellikle yenidoğanlarda ve çocuklarda görülebilen bir boşaltım sistemi problemi olan üreterovezikal darlığın oluşmasına sebebiyet veren pek çok faktör bulunur.
Genellikle doğuştan gelen yapısal anomaliler veya idrar yolu enfeksiyonu gibi çocuklarda yaygın bir şekilde rastlanabilen problemlerden doğan bu durum, doğum sırasında veya sonrasında meydana gelen pelvis bölgesine yönelik travmalar dolayısıyla da ortaya çıkabilir.
Bunların dışında üreter kanalının idrar torbasına bağlanan üreterovezikal bileşke kısmındaki kasların normal şartlarda yapması gereken açma-kapama hareketlerini yapamaması ve kasların yeterince kasılamaması gibi faktörler hastalığın oluşumunda rol sahibi olabilir.
Ancak, her vaka farklı olabilir ve hastalığın oluşumunda rol oynayan etkenler ve nedenler kişiden kişiye değişebilir. Bu nedenle, doğru tanı ve tedavi için mutlaka bir uzmanın değerlendirmesi gereklidir.
Üreterovezikal Darlık Belirtileri
Bir boşaltım sistemi hastalığı olan Üreterovezikal darlık probleminin semptomları çoğunlukla böbreklerin işlevini yerine getirememesine bağlı olarak ortaya çıkar.
Genellikle bebek ya da çocuklarda idrara çıkma konusunda problemlerle sebep olan UV darlık, idrarda yanma, renk değişikliği, idrar miktarı ya da şiddetinde değişiklik olup olmadığını değerlendirmek hastalığın teşhis ve tedavi süreci açısından büyük önem taşır.
Üreterovezikal darlık belirtileri şu şekildedir:
- İdrarda kan görülmesi, böbrek taşları veya diğer idrar yolu problemlerinin bir belirtisi olabilir.
- Üreterovezikal darlığı olan bebeklerde veya çocuklarda dışarıdan fark edilebilecek belirgin karın şişliği sıkça görülür.
- Üreter kanalında gelişen iltihaplar, idrar yaparken yanma hissi ve aynı zamanda idrar miktarında azalmaya neden olabilir.
- Anne karnındaki bebeklerin böbreklerinde, hamileliğin ilerleyen haftalarında şişme ve büyüme sıkça gözlemlenir ve genellikle ultrasonografi taramaları sırasında tespit edilir.
- İdrar kaçırma ve idrar tutamama sorunları, üreterovezikal darlığın belirtilerinden biri olabilir ve genellikle mesane fonksiyonlarının etkilenmesiyle ilişkilendirilir.
- Mide bulantısı, kusma ve mide bölgesinde kasılmalar, üreterovezikal darlık veya ilişkili sağlık sorunlarıyla ilişkilendirilebilir.
- Bel ve sırt bölgesinde şiddetli ağrı, üreterovezikal darlık nedeniyle böbreklerde oluşan basınç veya enfeksiyonlarla ilişkili olabilir.
- Sürekli idrara çıkma hissi, idrar yollarında tıkanıklık veya enfeksiyonlarla ilişkilendirilebilir.
Üreterovezikal Darlık Tanısı Nasıl Konur?
Üreterovezikal darlık probleminin tanı ve teşhis sürecinde, boşaltım sistemine bağlı olarak çalışan üreterovezikal bileşkenin medikal görüntülenme yöntemleri ile değerlendirilmesi gerekir. Tercih edilecek medikal görüntüleme yöntemleri yaşa bağlı olarak değişebilse de genellikle böbrekler, üreterler ve mesanenin anatomik yapısının incelendiği ultrasonografi, intravenöz piyelografi (IVP), manyetik rezonans görüntüleme (MRG), bilgisayarlı tomografi (BT) ve sintigrafi kullanılmaktadır.
Üreterovezikal Darlık Tedavisi
Üreterovezikal darlık probleminde başvurulacak tedavi yöntemi, darlığın sebebine, bölgesine ve şiddetine bağlı olarak değişebilir. Tedavi seçenekleri invaziv ve non-invaziv yöntemleri içerebilir.
Hafif şiddette seyreden çoğu üreterovezikal darlık probleminde ilaç tedavisi ile desteklenen takip süreci yürütülür.
Boşaltım sistemi başta olmak üzere böbrek fonksiyonları hasar görmüş hastalarda ise daha ileri tedavi yöntemlerine başvurulması gerekebilir.
Bu yöntemler üreter kanalının mesaneyle birleştiği kısımda görülen darlığı gidermeye yönelik cerrahi operasyonlar ile gerçekleştirilir.
Üreterovezikal Darlık Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Üreterovezikal bileşkede darlığa sebebiyet veren bölgelerin ameliyat ile düzeltilmesi ya da alınması laparoskopik veya robotik cerrahi gibi farklı cerrahi tekniklerin yardımıyla gerçekleştirilir.
Laparoskopik cerrahi teknik, minimal invaziv bir yaklaşımı benimseyerek hastalarının en az acı ve rahatsızlık hissi ile sorunlarının çözülmesine yardımcı olur.
Bu yöntemde, ameliyatı gerçekleştiren cerrah küçük bir kesi bölgesi aracılığıyla ince bir kamera ve cerrahi aletleri yerleştirir. Bir kamera yardımıyla darlık bölgesi ve etrafındaki dokular net bir şekilde gözlemlenebilir.
Cerrahi aletler, cerrahın kamera yardımıyla manipüle etmesine ve darlık bölgesini düzeltmesine izin verir. Laparoskopik cerrahi, hastanın iyileşme süresini kısaltabilir ve postoperatif komplikasyon riskini azaltabilir.
Robotik cerrahi tekniğinde ise benzer bir minimal invaziv yaklaşımı benimsenir. Robotik kolların kullanıldığı ameliyat sürecinde cerrah, konsol üzerinden robotik kolları kontrol eder ve ameliyatı gerçekleştirir.
Bu teknik, cerraha daha hassas hareketler gerçekleştirme ve darlık bölgesini daha iyi görselleştirme imkanı sağlar. Robotik cerrahi genellikle komplikasyon riski yüksek ameliyatlar için tercih edilir ve cerraha daha fazla kontrol ve hassasiyet sağlayabilir.
Her iki teknik de üreterovezikal darlık ameliyatında etkili bir seçenektir. Her hasta için belirli avantajlara sahip olabilen teknikleri arasından hangi yöntemlerin tercih edileceği cerrahın değerlendirmelerine, deneyimine ve hastanın semptomlarına bağlı olarak şekillenir.
Üreterovezikal Darlık Ameliyatı Öncesi Hazırlık
Üreterovezikal darlık ameliyatı öncesindeki hazırlık aşaması, bir dizi değerlendirme sürecini içerir. Bu süreçte, hastanın genel sağlık durumu değerlendirilir ve ameliyatın planlanması için kan testleri, idrar testleri ve görüntüleme testleri gibi testlere başvurulur. Ameliyat öncesinde hastaya veya yaşa bağlı olarak hastanın ebeyevnlerine ameliyatın detayları ve etkileri hakkında bilgi verilir.Bunlara ek olarak, ameliyat öncesi hazırlık aşamasında hastanın beslenme düzeni, ilaç kullanımı ve ameliyat sonrası bakımı hakkında talimatlar verilir.
Üreterovezikal Darlık Ameliyatı Sonrası İyileşme Süreci
Üreterovezikal darlık ameliyatı sonrası iyileşme süreci, hastanın genel sağlık durumuna, ameliyatta kullanılan tekniğe ve komplikasyonlara bağlı olarak değişebilir.
Hastanın iyileşme hızına bağlı olarak hastanedeki gözlem altında kalma süresi değişkenlik gösterse de üreterovezikal darlık ameliyatı geçiren çoğu vakanın ameliyat sonrasında hastanede kalma süresinin 1-2 gün olduğu söylenebilir.
İyileşme süreci evde devam ederken, hastaların dinlenmeleri, yara bakımını düzenli yapmaları ve önerilen aktivite düzenlemelerine uymaları önemlidir. Ameliyat sonrası kontroller de hastanın iyileşme sürecinin takip edilmesi açısından önemlidir.
31 Temmuz 2024 tarihinde Hüma Hastanesi tarafından düzenlendi.