Romatizma Nedir? Tüm Bilmeniz Gerekenler
Her yaş grubunda gözlemlenebilen ve yarattığı etkilerle hayat kalitesini oldukça düşüren romatizma problemi, kronik ve yaygın bir hastalıktır.
Genellikle eklemlerde, kaslarda ve bağ dokusunda ağrı, şişlik ve sertlik gibi belirtilerle kendini gösteren bu sağlık sorununu tamamen tedavi edilemese de belirli yöntemlerle kontrol altında tutulabilir, kişiye verdiği rahatsızlıklar minimize edilebilir.
Romatizma Nedir?
Romatizma problemi kasların, eklemlerin ve bağ dokusunun direkt olarak etkilendiği iltihaplı bir hastalık grubudur. Söz konusu romatizmal hastalıklar geniş bir yelpazeye yayılarak otoimmün hastalıklardan dejeneratif hastalıklara kadar birçok farklı durumu içerir.
Vücudun bağışıklık sisteminin yanlışlıkla kendi dokularına saldırması ya da eklemlerin aşınması ve yıpranması sonucunda gelişebilen romatizmal hastalıklar, ağrı ve hareket kısıtlılığı belirtileri ile karakterizedir.
Ancak, belirtiler bunlarla sınırlı değildir. Hayat kalitesini direkt olarak etkileyen birçok farklı semptom romatizma ile ilişkili olabilir.
Romatizmanın Belirtileri Nelerdir?
Eklem, bağ dokusu, kemik ya da kasları etkileyen romatizma hastalığı belirli semptomlarla kendini gösterebilir. Bu semptomlar romatizmanın türüne ve şiddetine bağlı olarak değişebilir.
Romatizma probleminin yaygın belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
- Eklemlerde, kaslarda ve bağ dokusunda ağrı ve sertlik.
- İltihaplı eklemlerde şişlik ve kızarıklık.
- Eklemlerde iltihap ve hasar nedeniyle hareket kabiliyetinde azalma.
- Kronik ağrı ve iltihap sonucu sürekli yorgunluk hissi.
- İltihaplanmış eklemlerde dokunulduğunda normalden daha sıcak hissetme.
- Eklemlerde kıkırdak aşınmasına bağlı olarak hareket sırasında çıtırtı hissi.
- Cilt döküntüleri ve yaralar.
- Gözlerde kızarıklık, ağrı ve görme problemleri.
- Nefes darlığı ve göğüs ağrısı.
- Sabahları belirginleşen eklem sertliği.
- İştahsızlık ve kilo kaybı.
- Kas zayıflığı ve güçsüzlük.
- Ateş ve gece terlemeleri.
- Ellerde ve ayaklarda karıncalanma ve uyuşma.
- Eklemlerde deformasyon ve şekil bozuklukları.
- Hızlı kalp atışı veya çarpıntı.
- Sindirim sorunları ve mide rahatsızlıkları.
Romatizmanın Nedenleri ve Risk Faktörleri
Vücutta yer alan bağışıklık sisteminin kendi dokularına saldırması sonucunda ortaya çıkan bu sağlık durumunun ortaya çıkmasında çeşitli nedenler rol oynayabilir.
Bu nedenler arasında genetik faktörler ve doğumsal anomaliler olduğu gibi çevresel faktörler ve yaşam tarzı unsurları da etken olabilir.
Romatizmaya neden olan nedenler ve risk faktörleri şu şekilde sıralanabilir:
- Aile Geçmişi: Romatizmal hastalıkların bazıları genetik yatkınlık gösterebilir. Ailede romatizma geçmişi olan bireylerde hastalığın gelişme riski daha yüksek olabilir.
- Bağ Dokusu Anomalileri: Doğumsal bağ dokusu anomalileri, bazı romatizmal hastalıkların riskini artırabilir. Özellikle genetik olarak yatkın bireylerde bu tür anomaliler hastalığın ortaya çıkmasına zemin hazırlayabilir.
- Sigara Kullanımı: Sigara içmek, romatizmal hastalıkların gelişim riskini artırabilir. Özellikle romatoid artrit gibi hastalıklarda sigara kullanımı hastalığın ilerlemesine katkıda bulunabilir.
- Enfeksiyonlar: Bazı enfeksiyonlar, bağışıklık sisteminin yanlış bir şekilde aktive olmasına ve romatizmal hastalıkların tetiklenmesine neden olabilir.
- Obezite: Aşırı kilolu olmak, eklemler üzerinde ekstra yük oluşturarak osteoartrit gibi romatizmal hastalıkların riskini artırabilir.
- Diyet ve Beslenme: Yetersiz ve dengesiz beslenme, bağışıklık sistemini olumsuz etkileyerek romatizmal hastalıkların gelişim riskini artırabilir.
- Hormonal Problemler: Kadınlarda romatizmal hastalıkların görülme sıklığı erkeklere göre daha yüksektir, bu durumun hormonlarla ilişkili olabileceği düşünülmektedir.
Romatizma Nasıl Teşhis Edilir?
Romatizma probleminin teşhis sürecindeki ilk aşama doktor ve hasta iletişiminin sağlıklı bir şekilde kurulması ve hasta öyküsünün alınmasını içerir. Hasta şikayetleri ve öyküsünün dinlenmesi sonucunda fiziksel muayeneler gerçekleştirilir.
Uygulanan fiziksel muayeneler kan testleri, medikal görüntüleme araçları ve genetik testlerle desteklenir.
Romatizma probleminin teşhis sürecinde faydalanılan diğer yöntemler ve teknikler şu şekilde sıralanabilir:
- MR
- CT taraması
- Eklem sıvısı ve doku örneği
- Röntgen
- Sedimantasyon hızı (ESH) ve CRP
- Eklem ve kemik ultrasonu
- Kemik Tarama
Gerekli testler ve değerlendirmeler sonucunda hastanın ihtiyaçlarına uygun kişiselleştirilmiş bir tedavi planı oluşturulur ve süreç devamlı takip edilerek hastanın semptomlarının azaltılması amaçlanır.
Romatizma Tedavi Yöntemleri
Romatizma hastalığının tedavi süreci diyabet ve hipertansiyon problemlerinde olduğu gibi kısa bir süreci değil yaşam boyu gerçekleştirilecek uygulamaları ve eylemleri kapsar. Bu sebeple bu hastalığın takibini devamlı olarak doktor kontrolünde tutmak ve hekim-hasta iş birliğine olanak tanımak gerekir.
Teşhis süreci sonrasında, romatizma probleminin tedavi sürecindeki ilk hedef iltihaplanmayı azaltmak, ağrı ve acı hissini hafifletmek ve eklem fonksiyonlarını korumaktır.
Bu hedefe ulaşabilmek adına belirli yöntemler ve uygulamalara başvurulabilir. Tedavi yöntemleri hastalığın türüne ve şiddetine göre değişiklik gösterebilir.
Bu tedavi yöntemleri arasında en yaygın olanı Antiinflamatuvar ilaçların, ağrı kesicilerin ve Kortikosteroidlerin kullanıldığı ilaç tedavileridir. Özellikle eklem ağrılarını ve iltihapları azaltmaya odaklanan bu ilaçlar çoğu vakada işe yarayabildiği gibi belirli vakalarda da etkisiz kalabilir.
İlaç tedavilerinin etkisiz kaldığı durumlarda eklemlerin hareketliliğini artırmak ve kasları güçlendirmek amacıyla fizik tedavi ve egzersiz programlarıyla desteklenebilir. Sigara-alkol kullanımının sınırlandırılması ve sağlıklı beslenme gibi belirgin yaşam tarzı değişiklikleri de romatizmal semptomların minimize edilmesinde faydalı olabilir.
Romatizma Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Romatizma Neden Olur?
Romatizma, bağışıklık sisteminin kendi vücut dokularına saldırdığı iltihaplı hastalıklar grubudur. Genetik yatkınlıklar, çevresel faktörlerler (örneğin, enfeksiyonlar, kimyasal toksinler) ve hormonlar bu durumu tetikleyebilir. Ayrıca, stres ve yaşam tarzı faktörleri de romatizmanın gelişiminde rol oynayabilir.
Romatizma Hangi Yaş Grubunu Etkiler?
Romatizma her yaş grubunu etkileyebilen kronik bir hastalıktır. Çocuklarda ve gençlerde juvenil idiopatik artrit gibi hastalıklar görülebilirken, yaşlılarda osteoartrit gibi dejeneratif hastalıklar daha yaygındır. Romatoid artrit ve lupus gibi bazı romatizmal hastalıklar ise genellikle orta yaş grubunda ortaya çıkar.
Romatizma Tamamen İyileşir mi?
Romatizma genellikle tamamen iyileşmez ancak kronik ve uzun süreli olan bu hastalık, belirli yöntemlerle kontrol altına alınabilir.
Belirtli tedavi teknikleri ile iltihaplanma ve ağrı yönetilebilir, hastanın yaşam kalitesi iyileştirilebilir. Erken tanı ve uygun tedavi ile hastalığın ilerlemesi yavaşlatılabilir ve yaşam kalitesi artırılabilir.
Ağrılarınızı hafifletmek ve sağlığınızı korumak için yapabilecekleriniz çok basit.
Soru ve endişelerinizi paylaşmak, randevu almak veya detaylı bilgi almak için hemen bizimle iletişime geçebilirsiniz.
2 Eylül 2024 tarihinde Hüma Hastanesi tarafından düzenlendi.