İnmemiş Testis Nedir, Nedenleri ve Tedavisi
Erkek vücudunda erkeklik hormonlarının ve spermlerin üretim organı olarak görev yapan testisler, normal gelişim sürecinde karın boşluğundan skrotuma (testis torbalarına) iner. İnmemiş testis, bu doğal iniş sürecinin tamamlanamadığı vakalarda ortaya çıkar ve testislerden biri veya her ikisi skrotuma ulaşamaz.
Tıbbi literatürde Kriptorşidizm olarak da adlandırılan bu sağlık problemi genellikle erkek bebeklerin %3’ünde doğumsal olarak kaynaklanır.
Tedavi edilmediği takdirde zaman içerisinde üreme ve erkeklik hormonunu etkileyebilecek kadar kritik bir sağlık problemi olan bu durum, ebeveynler tarafından gözlemlenerek erken teşhis edilmelidir. İnmemiş testis tanısı konulan bebeklerin, uygun tedavi teknikleriyle en kısa zamanda tedavi edilmesi büyük önem taşır.
İnmemiş Testis Nedir?
Her şeyin normal seyrettiği gebeliklerde, erkek bebeğin testisleri karın bölgesi içinde yer alır. Testisler, doğum zamanı yakınlaştıkça skrotum olarak da bilinen testis torbalarına iner. Bazı bebeklerde süreç tam olarak bu şekilde gelişmeyebilir. Testislerin skrotum adı verilen torbaya inmemesi ve karın içinde kalmaya devam etmesine inmemiş testis problemi denir.
Yeni doğmuş bebeklerde özellikle de prematüre bebeklerde rastlanabilen bu durum, müdahale edilmediği takdirde pek çok sağlık sorununa kapı aralayabilir.
İnmemiş testis, genellikle doğumdan hemen sonra gerçekleştirilen fiziksel muayene sırasında fark edilir. Skrotumda bir veya her iki testisin eksik olması, skrotumun bir tarafı diğerine göre belirgin şekilde daha küçük ve testislerin ele gelmemesi gibi belirtilerle ilişkilidir.
İnmemiş Testis Nedenleri
Normal seyreden gebeliklerin 7. Ve 9. Ayları arasında anne karnındaki bebeklerin testisleri, karın bölgesinden skrotum olarak da bilinen testis torbasına iner. Bu iniş süreci, hormonal sinyallerin ve genetik faktörlerin etkisiyle gerçekleşir. Ancak bazı durumlarda, bu süreç tam olarak gerçekleşmeyebilir ve testisler skrotuma inmez.
Skrotuma inmeyen ve doğum sonrasındaki süreçte de karın içinde olan testislerin doğumdan sonraki 3 ay içerisinde testislere inişini tamamlaması gerekir. 3 aylık süreç sonrasında da testisler torbaya inmemişse, inmemiş testis tanısı konulur.
İnmemiş testis probleminin tek ve kesin bir nedeni bulunmamakla birlikte bu sürecin oluşumunu tetikleyen birkaç etkenden söz edilebilir.
İnmemiş testis problemine yol açabilecek problemler şunlardır:
- Hormonal etkiler,
- Testisin hastalıklı olması,
- Çevresel faktörler.
- Aile öyküsü
- Prematüre doğum
- Düşük kilolu doğum
- İkiz gebelikler
- Gelişme gerilikleri,
- Karın duvarı defektleri,
- Hormonal bozukluklar
İnmemiş Testis Tanısı
Yumurtanın skrotum olarak adlandırılan testis torbaları içinde olup olmadığı, bebeğin ailesi veya doktoru tarafından gerçekleştirilen ve el ile gerçekleştirilen bir dizi fiziksel muayene sonucunda teşhis edilebilir.
Rutin muayeneler sırasında mutlaka uygulanması gereken bir fiziksel muayene olan bu durumda, sorun fark edildiği anda mutlaka aile bilgilendirilmelidir. İnmemiş testis problemini fark eden taraf bebeğin ailesi ise mutlaka vakit kaybetmeden uzmanlara başvurmalıdır.
Bebeklerin yumuşak teni zaman zaman her iki tarafın da emin olamadığı durumlara sebep olabilir. Şüpheyi ortadan kaldırmak adına hekim tarafından medikal görüntüleme tekniklerinden faydalanılır.
İnmemiş testis probleminin tanı ve teşhis sürecinde kullanılan medikal görüntüleme teknikleri şunlardır:
Ultrasonografi (USG)
Testislerin yerini belirlemek ve inmemiş testisin teşhisini doğrulamak için başvurulur.
Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG)
Güçlü manyetik alanlar ve radyo dalgaları kullanılarak testislerin doğal yolunu izleyen bu görüntüleme tekniği inmemiş testis vakalarında kullanılabilir.
Bilgisayarlı Tomografi (BT)
Ultrason veya MRG gibi yöntemlerin uygun olmadığı nadir durumlarda veya alternatif görüntüleme yöntemi olarak kullanılabilir.
İnmemiş Testis Tedavi Yöntemleri
Genellikle 0-18 ay arasında yapılması önerilen inmemiş testis tedavisinde, belirli hormonal ilaçlar bir çözüm olarak kullanılsa da, inmemiş testis probleminin en geçerli tedavi yöntemi cerrahi tedavilerdir. Cerrahi müdahalelerle testisin skrotuma indirildiği tedavi sürecinde, ilaç tedavisine sadece belirli vakalarda başvurulur.
Bunun sebebi, ilaç tedavisinin genellikle etkisiz olması ve uygulandığı durumlarda zararlı olabilmesidir. çünkü hormonal ilaçlar testisin skrotuma inmesini teşvik etmede yetersiz kalabilir ve potansiyel yan etkileri bulunabilir.
Laparoskopik ya da açık cerrahi tekniklerle yapılabilen inmemiş testis ameliyatlarında testis, karnın içinden skrotum olarak adlandırılan testis torbasına indirilir.
Genel anestezi altında gerçekleştirilen ve ön hazırlık safhasında yalnızca kan testlerinin yapıldığı inmemiş testis ameliyatında hasta aynı gün taburcu edilir.
Ameliyat sonrasındaki süreçte uzmanların belirlediği periyotlarla hasta takip edilir ve testislerin gelişimi değerlendirilir.
İnmemiş Testis Çocuğu Olur mu?
İnmemiş testis problemi çocuk sahibi olma şansını etkileyebilen ciddi bir problemdir. İnmemiş testis, spermin olgunlaşma ve taşıma sürecini etkileyebilir, bu da doğal yollardan çocuk sahibi olma olasılığını azaltabilir.
İnmemiş Testis Tedavi Edilmez ise Ne Olur?
İnmemiş testis problemi tedavi edilmediği takdirde, ilerleyen dönemde ciddi sağlık sorunlarının ortaya çıkmasına neden olabilir. Bu sağlık sorunları arasında kısırlık, testis kanseri ve torsiyon gibi tıbbi durumlar bulunur. Ek olarka, inmemiş testisin tedavi edilmediği durumlarda yarattığı etkilerden dolayı psikolojik ve duygusal strese de sebep olabilir.
İnmemiş Testis Kendiliğinden İner mi?
Doğumdan sonraki 3 aydan sonra inmemiş testisin kendiliğinden indiği çok nadir görülen bir durumdur. İnmemiş testis kendiliğinden inme olasılığı yaşla birlikte azalır. Bu sebeple doğumdan sonraki 3 ayda bu durum gerçekleşmemişse, gerçekleşme ihtimali çok düşüktür.
İnmemiş Testis Ameliyatı Geç Olursa Ne Olur?
Geç bir ameliyat, üreme fonksiyonlarını etkileyebilir ve testis kanseri riskini artırabilir. Ayrıca, torsiyon gibi acil komplikasyonlar riski artabilir. Ancak erken tanı ve tedavi ile bu riskler minimize edilebilir ve testis fonksiyonları korunabilir. Bu nedenle, inmemiş testis tanısı konulduğunda vakit kaybetmeden tedavi edilmesi önemlidir.
31 Temmuz 2024 tarihinde Hüma Hastanesi tarafından düzenlendi.