Göbek Deliği İltihabı Nedir, Tedavisi Nasıl Yapılır
Çocukluktan yaşlılık dönemine kadar her yaş grubunda gözlemlenebilen göbek deliği iltihabı, göbek bakteriler veya mantarlar gibi mikroorganizmaların neden olduğu enfeksiyonel bir hastalıktır.
Diğer yaş gruplarından farklı olarak yenidoğan grubunda çok fazla görülebilen göbek deliği iltihabı tedavi edilmediği takdirde sepsis vb. kronik sağlık sorunlara sebebiyet verebilir.
Yenidoğan bebekler, bağışıklık sistemi henüz tam olarak gelişmediği için bu süreçte enfeksiyonlara karşı daha savunmasızdır. Göbek kordonu kesildikten sonra iyileşme sürecinde yeterince temiz tutulmazsa, bakteriler veya mantarlar bu bölgede çoğalabilir ve enfeksiyona neden olabilir. Bu durum, ciddi komplikasyonlara yol açabileceği için hemen tedavi edilmesi önemlidir.
Peki, çeşitli sorunlara neden olabilen göbek deliği iltihabı nedir? Göbek deliği iltihabının belirtileri nelerdir? Daha fazla bilgi edinmek için yazımızı okumaya devam edin.
Göbek Deliği İltihabı Nedir?
Hamilelik sürecinde anne-bebek arasındaki besin bağlantısını sağlayan göbek bağının kalıntı bölgesi olan göbek deliği, doğumdan sonra enfeksiyonlara karşı hassas bir bölge olabilir. Göbek deliği iltihabı (omfalit), bu bölgedeki cildin ve dokuların bakteriler veya mantarlar gibi mikroorganizmalar tarafından enfekte edilmesi sonucu ortaya çıkar.
Özellikle yenidoğan grubunda, doğumdan sonraki ilk birkaç hafta içinde sıklıkla gözlemlenebilen bu sağlık problemi ciddi komplikasyonlara neden olabilir.
Sadece yenidoğan grubunda değil, yaşlılık dönemine kadar da hijyen eksikliği, yabancı cisimler, göbek piercingi, deri mantarı ve obezite gibi pek çok sebepten kaynaklanabilir.
Yediden yetmişe herkesin karşılaşabileceği bu durumun ortaya çıkma sebebi bunlarla da sınırlı değildir. Çevresel ve yaşam tarzına bağlı etkenler de omfalit gelişmesinde kritik bir öneme sahip olabilir.
Göbek Deliği İltihabı Nedenleri Nelerdir?
Tıbbi terminolojide “omfalit” olarak da isimlendirilen göbek deliği iltihabının ortaya çıkmasında birçok etken bulunur. En büyük faktör olarak bakteriyel enfeksiyonlardan kaynaklanan bu sağlık probleminin temel nedeni göbek deliği bölgesinin bakteri üremesine uygun bir hale gelmesiyle gerçekleşir. Göbek bağı düştükten sonra, göbek deliğinin bakterilere en açık olduğu evre buna bir örnektir.
Göbek deliği bölgesini bakteri üremesine müsait hale getiren nedenler ve etkenler şu şekildedir:
Hijyen Eksikliği
Göbek deliğinin yeterince temizlenmemesi, bakterilerin ve mantarların bu bölgede çoğalmasına sebep olabilir. Günlük temizlik rutininin ihmal edilmesi, özellikle ter ve kir birikimini artırarak enfeksiyonlara neden olabilir.
Yabancı Cisimler
Göbek deliğine takılan tüyler, toz ya da diğer yabancı maddeler enfeksiyona sebep olabilir. Bu yabancı cisimler, mikroorganizmaların büyümesi için uygun bir ortam sağlayabilir.
Göbek Piercingi
Göbek deliğine piercing yaptırmak, özellikle piercingin doğru şekilde temizlenmemesi durumunda enfeksiyon riskini artırır. Piercing işlemi sırasında ciltte ortaya çıkan delikler, bakterilerin basit bir şekilde girebileceği bir yol açar. Böylece göbek deliği bakterilere açık hale gelir.
Deri Mantarı
Mantar enfeksiyonları göbek deliği iltihabına yol açan etkenlerin başında gelir. Nemli ve sıcak ortamlarda kolayca çoğalabilen mantarlar göbek deliği bölgesini enfeksiyonlara açık bir hale getirebilir.
Obezite ve Aşırı Kilo
Aşırı kilolu veya obeziteye sahip kişilerde göbek deliği çevresinde daha fazla ter ve nem birikimi olur. Bu durum, bakteri ve mantarların üremesi için uygun bir ortam yaratır.
Çevresel Faktörler
Kirli su, hijyenik olmayan yaşam koşulları veya hijyenik olmayan ortamlarda bulunmak, göbek deliği iltihabının ortaya çıkma riskini artırır.
Bu nedenler ve etkenler, göbek deliği iltihabının gelişiminde kritik rol oynabilir. İltihabının önlenmesi için hijyen kurallarına dikkat etmek, düzenli temizlik yapmak ve enfeksiyon belirtilerine karşı bilinçli olmak hastalığın seyri açısından büyük önem taşır.
Göbek Deliği İltihabı Belirtileri
İltihabı probleminin belirtileri enfeksiyonun şiddetine ve yaygınlığına bağlı olarak değişebilir. Bu belirtilerden bir veya daha fazlası gözlemlendiği takdirde, mutlaka bir sağlık profesyoneline başvurmalıdır. Özellikle bebeklerde gözlemlenen göbek deliği iltihabı ciddi komplikasyonlara yol açabileceğinden dolayı, tedavi sürecine erkenden başlamak hastalığın seyri açısından büyük önem taşır.
Göbek deliği iltihabı belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
Kızarıklık ve Şişlik
Göbek deliği çevresinde meydana gelen kızarıklıklar ve şişlikler göbek deliği iltihabına işaret edebilir.
Akıntı
Göbek deliğinden gelen kötü kokulu veya sarı-yeşil renkteki akıntılar görülebilir.
Ağrı ve Hassasiyet
İltihaplanan göbek deliği çevresinde veya doğrudan göbek deliğinde ağrı, hassasiyet ve rahatsızlık hissedilebilir.
Sıcaklık Artışı
Vücudun diğer bölgelerine kıyasla enfeksiyon bölgesinde sıcaklık artışı gözlemlenebilir.
Ateş
Özellikle bebeklerde, enfeksiyonun yaygınlığına bağlı olarak ateş yükselmesi görülebilir.
Kaşıntı ve Yanma
Enfeksiyonun belirli evrelerinde göbek deliği veya çevresindeki dokularda kaşıntı veya yanma hissi meydana gelebilir.
Göbek Deliği İltihabı Tanısı Nasıl Konur?
Göbek deliği iltihabı probleminin tanı ve teşhis sürecinin ilk aşaması hastanın şikayetlerini dinlemek ve sağlık öyküsünü öğrenmekle başlar. Bu aşamada sağlık uzmanı, hastanın şikayetlerini dinler ve semptomları değerlendirir. Göbek deliği çevresindeki kızarıklık, şişlik, akıntı, ağrı gibi belirtileri fiziksel bir şekilde muayene eder.
Teşhis sürecindeki karar sürecini güçlendirmek adına göbek deliği ve çevresinden alınan kültür testleri ve kan testleriyle enfeksiyon varlığı tespit edilir.
Semptomların şiddetine bağlı olarak bilgisayarlı tomografi (BT) veya ultrason gibi medikal görüntüleme testlerinden faydalanılabilir.
Göbek Deliği İltihabı Tedavisi
Göbek deliği iltihabı probleminin tedavi süreci göbeğin antiseptik sıvılar ile temizlenmesi, antibiyotikli lokal pomad uygulamaları veya ağızdan antibiyotik kullanılmasını içerir.
Enfeksiyon oranının arttığı daha ileri vakalarda bebekler damardan uygulanacak antibiyotikler ile tedavi edilir. Antibiyotik enjeksiyonu süreci mutlaka hastane ortamında yapılmalı ve tedavi seçenekleri doktor tarafından değerlendirilmelidir. Antibiyotik tedavisinin yetersiz kaldığı durumlarda drenaj gibi yöntemlere de başvurulabilir.
31 Temmuz 2024 tarihinde Hüma Hastanesi tarafından düzenlendi.