Dil Bağı Hastalığı Nedir, Tedavisi Nelerdir?
Doğum sırasında meydana gelen birtakım komplikasyonlar ve problemlerle karakterize edilen bir sağlık problemi olan dil bağı hastalığı; neden olduğu etkilerle sindirim sistemi, uyku sırasında solunum sistemi ve daha pek çok sistemi etkileyerek kişinin sağlık durumunu olumsuz yönde etkileyebilir.
Genellikle erkeklerde daha sık görülen bu sağlık problemi, direkt olarak bir hayati tehlike barındırmasa da vücutta bulunan farklı sistemleri etkileyerek kişinin hayat kalitesini düşürebilir.
Özellikle bebeklik çağında temel fonksiyonları etkilediği durumlarda mutlaka çocuk cerrahisi bölümüne başvurulmalı, uzman bir çocuk cerrahından yardım alınmalıdır.
Dil Bağı Hastalığı Nedir?
Ankyloglossia veya bilinen adıyla dil bağı hastalığı, dilin alt bölgesinde yer alan frenulum adı verilen bağ dokusunun, dilin hareketlerini kısıtlayacak şekilde kısa veya sıkı olmasıyla ilişkili bir sağlık problemidir.
Bu bağ dokusu normal şartlarda dilin serbestçe hareket etmesine izin verirken, dil bağı hastalığı durumunda bu hareket oldukça kısıtlanır. Bu durum, bebeklerde emme ve beslenme problemlerine, çocuklarda ve yetişkinlerde ise konuşma bozukluklarına ve farklı oral sağlık problemlerine neden olabilir.
Belirli vakalarda hiçbir sorun çıkartmadan hayatını idame ettirebilirken kimi vakalarda ise beslenme ve nefes alma gibi temel fonksiyonların uygulanmasını etkileyebilir.
Dil bağı hastalığının görülme sıklığı kesin olarak bilinmemekle birlikte teşhis edilme oranının %0,1 ile %10 arasında değiştiği söylenebilir.
Dil Bağı Hastalığı Neden Olur?
Dil bağı hastalığının ortaya çıkma nedeni kesin olarak bilinmemekle birlikte en baskın etkenin genetik faktörler olduğu düşünülmektedir.
Ailede dil bağı hastalığı öyküsü olan kişilerde bu durumun daha yaygın bir şekilde görülmesi, genetik yatkınlığın önemli bir etken olduğunu göstermektedir. Ayrıca, prenatal (doğum öncesi) gelişim sırasında anne karnındaki 4.haftada dilin altındaki frenulum adı verilen yapının normalden daha kısa veya kalın kalması dil bağı hastalığına yol açabilir.
Tüm bunlara ek olarak, doğum sırasında yaşanan zor doğum veya erken doğum gibi belirli komplikasyonlar ve çevresel faktörlerin de dil bağı hastalığının gelişiminde rol oynayabileceği bilinen bir gerçektir. Kadınlara göre erkeklerde daha yaygın görülmesi ise genetik faktörlerin yanında cinsiyetle ilişkili bazı biyolojik farklılıkların da etkili olabileceği anlaşılır.
Dil bağı hastalığı çoğu zaman direkt olarak kişinin hayatını tehdit etmese de özellikle çocuklarda zamanla temel fonksiyonları etkileyerek hayat kalitesini düşürebilir ve gelişimi olumsuz yönde etkileyebilir. Bu nedenle, belirli tedavi seçeneklerine başvurmak hastalığın olumsuz etkilerini en aza indirmek açısından büyük önem taşır.
Çocuklarda ve Bebeklerde Dil Bağı Nasıl Anlaşılır?
Ebeveynler olarak, bebeklik ve çocukluk dönemlerinde dil bağı hastalığının varlığını erkenden tespit etmek, uzun vadeli komplikasyonları önlemek ve çocuğun gelişimini sorunsuz bir şekilde desteklemek açısından oldukça kritik bir öneme sahiptir.
Ebeveynler Dil Bağı Hastalığını Nasıl Anlayabilir?
Öncelikle, ebeveynler bu durumu anlayabilmek için belirli bir süre gözlem yapmalı, çocuklarının beslenme davranışları, ağız hareketleri, konuşma gelişimi ve uyku gibi rutin eylemlerini devamlı olarak takip etmelidir.
Dil bağı hastalığının yaygın belirtilerinden bir veya birkaçını gördüğü takdirde mutlaka bir sağlık uzmanına başvurmalı, bebeklik ve çocukluk dönemine denk gelen gelişim sürecinin olumsuz etkilenmesine izin verilmemelidir.
Peki, bebeklerde ve çocuklarda dil hastalığına işaret eden belirtiler nelerdir?
Çocuklarda ve Bebeklerde Dil Bağı Belirtileri
Dil bağı hastalığının en yaygın belirtileri gündelik yaşamda sık bir şekilde gerçekleştirilen eylemlerin kısıtlanmasıyla kendini gösterir. Bebeklerde emme problemleriyle kendini gösterirken daha büyük yaşlarda konuşma bozukluklarıyla ortaya çıkabilir.
Genellikle büyüme sürecini baltalayan ve konuşma bozukluklarıyla sosyal problemlere neden olan bu durumun bebeklerde ve çocuklarda meydana getirdiği farklı semptomlar bulunur.
Bebeklerde gözlemlenen dil bağı hastalığı belirtileri şu şekildedir:
Emme Problemleri
ebeklerin emme sırasında zorlanması, sık sık beslenmeyi bırakması ve yetersiz kilo alımı dil bağı hastalığının belirtileri olabilir. Emme sırasında huzursuzluk ve ağlama da gözlemlenebilir.
Süt Sızdırma
Emme sırasında bebeklerin ağzından süt sızması, dilin yeterince hareket edememesinden kaynaklanabilir.
Dil Hareketlerinde Kısıtlılık
Bebekler dilini yeterince dışarı çıkaramıyor veya yukarı kaldıramıyor olabilir. Dilin hareketlerinde gözle görülür bir kısıtlılık fark edilebilir.
Çocuklarda gözlemlenen dil bağı hastalığı belirtileri şu şekildedir:
Konuşma Bozuklukları
Çocuklar bazı sesleri doğru telaffuz edemeyebilir veya konuşma güçlükleri yaşayabilirler. Özellikle “l”, “r”, “t”, “d” ve “th” seslerini çıkarmada zorluk çekebilirler.
Ağız Hijyeni Problemleri
Dilin yeterince hareket edememesi nedeniyle ağız içinde yiyecek artıkları birikebilir, bu da diş çürümelerine ve diş eti hastalıklarına yol açabilir.
Ağız Hareketlerinde Kısıtlılık
Dilin yeterince hareket edememesi, konuşma sırasında ağız hareketlerinin kısıtlanmasına neden olabilir.
Çocuklarda ve Bebeklerde Dil Bağı Tanısı Nasıl Konur?
Rutin muayeneler ve kontroller sırasında ya da belirli bir gözlem süreci sonrası dil bağı şikâyeti ile gelen bebeklerde ve çocuklarda doğru teşhis konulabilmesi adına fiziksel muayene yapılır ve aile öyküsü dinlenir. Aile öyküsünde genetik bir aktarım olup olmadığı belirlenirken fiziksel muayene sırasında ağız yapısı ve dil bağının uzunluğu incelenir. Dil bağı için standart bir uzunluk belirlenmese de yenidoğan bebeklerde serbest haldeki dil uzunluğunun 16 milimetreden uzun olması beklenir. 11 milimetreden küçük sonuçlar orta derecede dil bağı hastalığına işaret edebilir.
Çocuklarda ve Bebeklerde Dil Bağı Tedavisi Nasıl Yapılır?
Dil bağı hastalığı her ne kadar hayati bir sağlık sorunu olmasa da özellikle küçük yaşlarda gelişim sürecini etkileyebilmektedir. Kimi zaman tedaviye ihtiyaç duyulmasa da gelişim sürecini aksattığı durumlarda cerrahi müdahaleye ihtiyaç duyulabilmektedir.
Frenotomi adı verilen tedavi yöntemi dil bağı hastalığının en çok tercih edilen yöntemlerinden biridir. Operasyonun uygulandığı yapı, kan damarı ve sinir yapısı içeriği bakımından kısıtlıdır. Dolayısıyla işlem sonrasında ağrı, rahatsızlık ve aşırı kanama gibi durumlar nadir gerçekleşir. Bu prosedürün hedefi temelinde frenulum adı verilen yapıya cerrahi müdahale uygulanarak dilin serbestleştirilmesidir.
Frenotomiden farklı olarak lazer tedavisi de dil bağı hastalığının tedavi seçenekleri arasında yaygın bir kullanım alanına sahiptir. Daha az kanama ve rahatsızlık hissi sunan lazer tedavisi iyileşme sürecinin de daha kolay geçirilmesini sağlayabilir.
Yine de her iki tedavi seçeneğinde de işlem sonrasında emzirme gibi rutin eylemlere hızlıca dönüş yapılabilir.
31 Temmuz 2024 tarihinde Hüma Hastanesi tarafından düzenlendi.