Çocuklarda İdrar Kaçırma Nedir, Nedenleri ve Tedavisi
Çocukluk çağında en sık karşılaşılan boşaltım sistemi problemlerinden biri olan çocuklarda idrar kaçırma, pek çok çocukta karşılaşılabilen yaygın bir problemdir.
Genel itibariyle enürezis noktürna olarak da adlandırılan bu sağlık problemi, özellikle çocuklarda görülen gece idrar kontrolünün eksik olmasıyla ilişkilidir.
Her yaştan bireyde görülebilen bu problem, özellikle çocuklarda psikososyal etkilere neden olarak özgüvenini olumsuz etkileyebilir, okul ve sosyal hayatında problemlere yol açabilir.
Bu nedenlerden dolayı, idrar kaçırma problemi çocukların yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir ve mümkün olan en kısa sürede tedavi edilmesi önemlidir.
Çocuklarda İdrar Kaçırma Nedir?
Çocuklarda idrar kaçırma, genellikle enürezis noktürna olarak da adlandırılan ve yaygın rastlanan bir sağlık durumdur. Bu durum, çocukların istemsiz olarak idrar yapması sonucunda çarşafların ve giysilerin ıslanmasıyla kendini gösterir.
İdrar kaçırma problemi, gündüz veya gece(özellikle gece) olmak üzere çocuğun uyku sırasında idrar kontrolünü yapamamasıyla ortaya çıkabilir.
İdrar kaçırma sorunu, çocukların fizyolojik, gelişimsel veya psikolojik nedenlerle idrar kontrolünü sağlayamadığı durumlarda ortaya çıkabilir. Bu durum genellikle altı yaşından büyük çocuklarda görülür, ancak bazen daha küçük yaşlarda da olabilir.
Çocuklarda idrar kaçırma genellikle bir hastalığın belirtisi değildir, ancak altında yatan tıbbi, psikolojik veya çevresel faktörler olabilir. Bu nedenle, idrar kaçırma sorunu olan bir çocuğun uzmanlar tarafından değerlendirilmesi ve uygun tedavinin belirlenmesi önemlidir.
Çocuklarda İdrar Kaçırma Nedenleri
Çocuklarda idrar kaçırma problemlerinin nedeni gece ve gündüz idrar kaçırma olarak iki farklı başlıkta değerlendirilmelidir.
Bunun sebebi, genellikle gece idrar kaçırma genellikle idrar kontrolünün eksikliğiyle ilişkilendirilirken, gündüz idrar kaçırma genellikle idrar yollarında enfeksiyon veya mesane kaslarında zayıflık gibi fiziksel nedenlerle ilişkilendirilir.
Gece İdrar Kaçırmanın Nedenleri
- Genetik yatkınlıklar: Aile öyküsünde idrar kaçırma olan çocuklarda bu sorunun görülme olasılığı daha yüksektir.
- Obezite: Aşırı kilo, mesaneye baskı yaparak idrar kaçırma riskini tetikleyebilir.
- Dikkat eksikliği ve Hiperaktivite sendromu: İdrar kontrolünü etkileyebilir ve gece idrar kaçırma riskini artırabilir.
- Nefes problemleri: Özellikle uyku sırasında nefes problemleri olan çocuklarda gece idrar kaçırma daha sık görülebilir.
- Antidiüretik hormon eksikliği: Bu hormonun az salgılanması, gece idrar miktarını kontrol etmeyi zorlaştırabilir.
- Uyanma bozukluğu: Bazı çocuklar, idrar yapma sinyallerini uyandıracak kadar derin bir uyku düzeyinde olmayabilirler, bu da gece idrar kaçırma riskini artırabilir.
- Mesanenin aşırı aktif kasılması: Mesane kaslarının aşırı aktif olması, idrar kaçırma riskini artırabilir.
Gündüz İdrar Kaçırmanın Nedenleri
- Tembel mesane sendromu: Mesanenin idrar toplamak ve boşaltmak için yeterince kasılmaması durumudur.
- Hinman sendromu: Mesane kaslarının istem dışı kasılması sonucu idrarın mesanede kalması ve tamamen boşaltılamaması durumudur.
- Aşırı aktif mesane: Mesane, normalden daha sık ve kontrolsüz bir şekilde kasılır, bu da idrar kaçırma riskini artırır.
- Mesane kapasitesinin küçük olması: Bazı çocuklarda mesane küçük olabilir, bu da gündüz idrar kaçırma sorununa yol açabilir.
- Böbrek reflüsü: Böbreklerden idrarın mesaneye geri akması durumudur ve gündüz idrar kaçırma problemlerine neden olabilir.
Bu nedenler, çocuklarda gece ve gündüz idrar kaçırmanın altında yatan olası faktörlerdir. Her çocuğun ve her vakanın farklı olduğu unutulmamalıdır. Kişiden kişiye değişebilen bu nedenleri gözlemleyerek ve gerektiği takdirde bir çocuk doktoruna danışarak çocuğunuzun durumunu daha iyi anlayabilir ve uygun tedavi seçeneklerini değerlendirebilirsiniz.
Çocuklarda İdrar Kaçırma Belirtileri
Farklı boşaltım sistemi hastalıkları gibi belirtilere sahip olmayan çocuklarda idrar kaçırma sorunu, 5-6 yaş civarında başlayan 7-11 yaşlarına ve daha da fazlasına kadar devam eden bir problemdir.
Fizyolojik veya duygusal pek çok nedene bağlı olarak gerçekleşebilen bu sağlık probleminin tek ve en geçerli belirtisi çocuğun gece veya gündüz yanlışlıkla altını ıslatması ile anlaşılabilmektedir.
Yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilen ve sosyal etkileşimlerini kısıtlayabilen bu sağlık probleminde bu sorunun varlığıyla ilgili açık iletişim kurmak, çocuğa destek olmak ve mutlaka uzman bir yardım almak önemlidir.
Çocuklarda İdrar Kaçırma Teşhis Yöntemi
Çocuklarda idrar kaçırma probleminin teşhis sürecinde belirli fiziksel muayene ve idrar tahlilleri rol oynar. Laboratuvar testlerinin kullanıldığı kapsamlı değerlendirme sürecinde çocuğun idrar kaçırma belirtilerinin kökenini belirlemek ve uygun tedavi stratejilerini belirlemek amaçlanır.
Problemin en doğru bir şekilde teşhis edilebilmesi adına çocuk ve aile ile iletişim kuran uzmanlar, idrar kaçırma probleminin başlangıcını, sıklığını ve şiddetini değerlendirir.
Laboratuvar testleri, idrar kaçırma probleminin altında yatan tıbbi nedenleri belirlemeye yardımcı olabilir. İdrar tahlilleri, idrar yolu enfeksiyonları, şeker hastalığı ve böbrek fonksiyonları gibi sağlık sorunlarını tespit etmek için kullanılır. Bunların yanı sıra Ultrason gibi medikal izleme yöntemlerinin yardımıyla böbrek, idrar kanalları ve mesane kontrol edilir.
Ayrıca, Üroflow testi, böbreğe doğru gerçekleşen idrar kaçağının değerlendirildiği Voiding sistoüretrografi, böbreklerin fonksiyonunu belirlemek amacıyla gerçekleştirilen Sintigrafi ve mesanenin basıncının, kapasitesinin değerlendirildiği Ürodinami, çocuklarda idrar kaçırma probleminin teşhis yöntemlerinden bazılarıdır.
Çocuklarda İdrar Kaçırma Tedavisi
Çocuklarda idrar kaçırma tedavisi, sorunun altında yatan sebeple bağlı olarak değişikenlik gösterebilmekle birlikte genellikle multidisipliner bir tedavi yaklaşımı gerektirir.
Çocuklarda idrar kaçırma tedavisinde sıkça kullanılan yöntemler şu şekildedir:
Eğitim ve Davranış Terapileri
Çocuklara idrar kontrolü becerilerini öğretmek ve tuvalet alışkanlıkları kazandırmak önemlidir. Üroterapi veya güneş-bulut takvimi gibi teknikler tedavi sürecinde faydalı olabilir.
İlaç Tedavisi
Çocuğunuzun durumuna bağlı olarak ilaç tedavisi bir seçenek olabilir. Gece idrar kaçırma için antikolinerjik ilaçlar veya antidiüretik hormonlar, çocuklarda idrar kaçırma sorununu azaltmaya yardımcı olabilir. Söz konusu ilaçlar, doktor tavsiyesi ve reçetesi dışında alınmamalıdır.
İdrar Alarmı
İdrar alarmı, çocuğun idrar yapma hissi uyandığında uyanmasına ve tuvalete gitmesine yardımcı olabilir. Bu yöntem, çocuğun idrar kontrolünü öğrenmesine ve geliştirmesine yardımcı olabilir.
Psikososyal Destek
Çocuğun duygusal ihtiyaçlarını karşılamak ve stres, kaygı veya diğer duygusal sorunlarla baş etmesine yardımcı olmak için psikososyal destek sağlanabilir.
Su Tüketimi
Bazı durumlarda, çocukların sıvı alımını düzenlemek veya idrar yapma alışkanlıklarını kontrol etmek için diyet değişiklikleri yapılabilir.
Tedavi planı, çocukların yaşına, idrar kaçırma sıklığına, ve altta yatan sebeple bağlı olarak belirlenir. Tedavi genellikle zaman alıcı olabilir ve sabır gerektirebilir, ancak çoğu durumda çocuklarda idrar kaçırma sorunu yönetilebilir ve tedavi edilebilir.
Hüma Hastanesi uzman hekimleri ile görüşmek ve çocuğunuzun sağlığı hakkında detaylı bilgi almak için bize ulaşın.
3 Temmuz 2024 tarihinde Hüma Hastanesi tarafından düzenlendi.