Bademcik İltihabı

İster bakteriyel ister viral olsun enfeksiyon ile karşılaşıldığında vücudun savunma hücrelerini aktif hale getiren Bademcikler (Tonsil), boğazın her iki yanında yer alan kapsüllü lenf sistemi dokularıdır. Bu lenf dokularının iltihabına bademcik iltihabı denir.

Bademcikler sık enfeksiyona uğradığında deforme olur ve üzerlerinde kript denilen oyuklar oluşmaya başlar. Bu kriptlerde yerleşen bakteriler nedeni ile kronik enfeksiyon kaynağı hâline gelerek vücut direncinin azaldığı durumlarda tekrarlayan akut bademcik iltihapları oluşabilir. Aynı zamanda tekrarlayan enfeksiyonlar sonucunda boğaz ve genizdeki savunma( lenf ) dokularının artışı ile büyüyerek horlama, uykuda tıkanma ve nefes durması (apne) gibi şikâyetlere neden olabilirler. Özellikle çocuklarda ortaya çıkan kronik bademcik iltihabı kapalı ve kalabalık alanları sever. Bu da enfeksiyonun yayılmasına neden olabilmektedir.

Bademcik İltihabı En yaygın belirtileri;

  • Bademciklerin şiş ve kırmızı olması,
  • Ateş,
  • Üşüme,
  • Titreme,
  • Boğaz ağrısı,
  • Kulak ağrısı,
  • Yutkunma zorluğu,
  • Eklem ağrıları,
  • Yorgunluk,
  • Halsizlik,
  • Boğazda yanma,
  • Bademcikte sarı ve beyaz lekeler.

Bademcik iltihabına ne iyi gelir?

Her şeyden önce boğaz enfeksiyonunu iyi tanımak gerekir. Sadece “Boğaz enfeksiyonu” yeterli olmamaktadır. Bu boğaz enfeksiyonu bir farenjit midir?, nazofarenjit midir(genizden başlayan)? Veya bademcik enfeksiyonu mudur?

Bu ayrımın bilinmesi, özellikle çocuklarda gereksiz bademcik ameliyatlarının önüne geçmekte ve uygun tedavi yaklaşımını sağlamaktadır.

“Bademcik enfeksiyonunda neler yapılabilir?” gibi sorular , birçok kişi tarafından merak edilen sorulardır. Kesin tanı ve uygun tedaviyi planlamak açısından KBB hekimine muayene olmak gerekir. Ancak hekimi ziyaret etmeden öncesinde ya da tedaviniz ile birlikte evde yapabileceğiniz uygulamalar, bademciklerinizdeki rahatsızlığın nispeten azalmasına destek olabilir. Bunlar;

*Bol ılık su tüketmek( asla sıcak değil)

*Tuzlu su ile gargara yapmak

*Boğaz spreyi yada pastil kullanmak( Mentol ve nane içermeyen)

*Bulunulan ortamları havalandırmak

*Sigaradan ve dumanından uzak durmak

İltihaplanmanın sebebine bağlı olarak tedavide sıvı alımı yeterli olsa da eğer bakteriyel bir iltihaplanma söz konusu ise antibiyotik kullanımı hekim tarafından önerilir. Virüs kaynaklı iltihaplanmalarda ise, antibiyotik kullanımının hastalığın iyileşmesine katkı sağlamaz. Bunun sebebi ise, antibiyotiklerin virüs üzerinde hiçbir etkisinin olmamasıdır. Bilinçsiz antibiyotik kullanımı, virüs kaynaklı bademcik iltihabında bağışıklık sisteminin zayıflamasına neden olarak tedavi sürecinin olması gerekenden çok daha uzun sürmesine sebep olur.

Bademcik ameliyatı hangi durumlarda gerekir?

Yıl içerisindeki enfeksiyon sayısına göre 5-6 kez bademcik iltihabı geçirilmesi durumunda veya 2 yıl üst üste 3-4 enfeksiyon atağı cerrahi müdahale gerekli olabilmektedir. Ayrıca, apne, asimetrik bademcik, kanama, beslenme bozukluğu, ağız kokusu, bademcik taşı varsa operasyon iyi bir tedavi seçeneğidir.

Geniz eti nedir?

Solunum yoluyla vücuda girebilecek zararlı maddelerin ve mikroorganizmaların tutularak yok edildiği bir savunma organı olan geniz eti burun ve boğaz arasında yumuşak damağın gerisine yerleşmiş bir lenf dokusudur. Geniz eti, doğumdan itibaren büyümeye başlayarak 3 ile 5 yaşları arasında en büyük boyutuna ulaşır. Geniz eti genellikle 7 yaşından sonra küçülmeye başlar ve 10-12 yaşta ileri derecede gerilemiş olur.

Çocuklarda geniz eti olduğu nasıl anlaşılır?

Çocuklarda geniz eti belirtileri şunlardır:

  • Burundan nefes almada güçlük
  • Sürekli ağızdan nefes alma
  • Ağzı açık uyuma
  • Horlama
  • Uykuda nefes tutma
  • Burnu tıkalı gibi genizden konuşma
  • Burun ve geniz akıntısı
  • Gece terlemesi
  • Ağız kokusu
  • Dudaklarda kuruma
  • Nefes alırken hırıltılı ses çıkması
  • Uyku sırasında horlama
  • İştahsızlık ve gelişme geriliği

Geniz eti nasıl tedavi edilir?

Geniz eti büyümesi ve orta kulakta sıvı birikmesi, sinsi ve yavaş ilerleyen, tedavi edilmediğinde ileri yaşlarda kronik birçok hastalığa zemin hazırlayan problemlerdir. İlaç kullanımı ve cerrahi yöntemler, çocuklarda geniz eti tedavisi için en sık gördüğümüz yöntemlerdir.

Çocuğunuzda geniz etinden şüphe ediyorsanız, mutlaka bir kulak burun boğaz uzmanına başvurmalısınız.

28 Mart 2024 tarihinde Hüma Hastanesi tarafından düzenlendi.