Adet Düzensizliği Tanı ve Tedavi Yöntemleri
Adet düzensizliği, kadınların hormonal sistemini ve üreme sistemini etkileyen önemli bir problemdir. Adet döngüsü, hormonal değişikliklere bağlı olarak düzenli bir şekilde gerçekleşmelidir. Zaman zaman daha kısa veya daha uzun olmakla birlikte adet döngüleri arasındaki ortalama sürenin 28 gün olması gerekir.
Hayatları boyunca birçok kadın farklı evrelerde adet düzensizliği ile karşılaşabilirler. Bu durum, hormonal değişimlerden gündelik hayatın stres durumuna bağlı nedenlere kadar pek çok etkene bağlı olarak gerçekleşebilir.
Adet Düzensizliği Nedir?
Kadınlarda adet dönemi, üreme sağlığı ile ilgili çok önemli bir süreçtir. Rahim iç tabakasının (endometrium) dökülmesi ve vücuttan çıkarılması sürecini içerir. Bu süreç, yumurtalıklar tarafından salgılanan hormonlar tarafından düzenlenir. Ancak bazı durumlarda, adet dönemi düzensizleşebilir ya da problemli bir hale gelebilir. Bu durumlar genellikle çeşitli faktörlere bağlı olarak değişebilmekle birlikte hormonal değişikliklere, stres durumuna veya farklı alışkanlıklara göre şekillenebilir.
21-35 gün arasında adet döngüsü kanaması gerçekleşmediği takdirde adet düzensizliği söz konusu olur. Bu düzensizlik, adet döngüsünün normalden daha sık ya da daha seyrek olması, aşırı fazla kanama, fazla ağrı ya da farklı anormal belirtilerle kendini gösterebilir.
Kadınlar arasında en sık rastlanan adet düzensizlikleri şu şekildedir:
Amenore
Adet döngüsü içerisinde adet olamama durumudur.
Oligomenore
5 günden de fazla aralıklarla meydana gelen seyrek adet dönemidir.
Menoraji
Ağır ve uzun periyotta gerçekleşen adet dönemidir.
Anormal uterin kanama
Adet döngüleri arasında, yoğun veya uzamış bir adet kanaması dönemidir.
Dismenore
Aşırı ağrılı ve sancılı geçen adet dönemidir.
Adet Düzensizliği Neden Olur?
Kadınların üreme sağlığını ve günlük yaşam kalitesini oldukça olumsuz yönde etkileyen adet düzensizliğini tetikleyen birçok faktör vardır.
Adet düzensizliğine yol açabilen yaygın nedenler şu şekildedir:
Hormonal Değişiklikler
Hormonal dengesizlikler, östrojen ve progesteron gibi hormonlarındaki dalgalanmalar, adet döngüsünü etkileyebilir. Hormonal değişikliklere genel olarak aşırı stres, kilo alıp verme, polikistik over sendromu (PCOS), tiroit sorunları gibi faktörler neden olabilir.
Polikistik Over Sendromu (PCOS)
Polikistik over sendromu, kadınların yumurtalıklarında küçük kistlerin ortaya çıktığı bir durumdur. Adet döngüsünün düzensizliği, anovülasyon da denilen yumurta atılmaması durumuna ve hormonal değişikliklere bağlı olarak gelişebilir.
Tiroid Problemleri
Tiroid hormonlarındaki anomaliler, adet döngüsünü ve adet düzenini olumsuz yönde etkileyebilir. Hem hipotiroidizm (tiroid yetersizliği) hem de hipertiroidizm (tiroid fazlalığı) adet düzensizliklerine yol açabilir.
Stres
Fiziksel olarak veya duygusal olarak yaşanan stres, üreme hormonlarında dengesizliklere neden olabilir ve adet düzenini etkileyebilir.
Kilo Değişiklikleri
Hızlı kilo kaybı veya alımı, vücut içerisindeki yağ dokusunda bulunan hormonların seviyelerini etkileyerek adet düzenini bozabilir.
Aşırı Aktivite
Aşırı fiziksel aktivite, vücuttaki enerji dengesini etkileyerek üreme hormonlarında hormonal değişikliklere neden olarak adet düzenini bozabilir.
Beslenme Alışkanlıkları
Gün içerisinde tükettiğimiz her bir besin vücudumuzun farklı bölgelerini etkiler. Bazı besinlerin aşırı ya da yetersiz alımı durumu hormonal düzensizliklere neden olabilir.
Kronik Hastalıklar
Diyabet, kalp hastalıkları gibi kronik hastalıklar adet düzensizliğine yol açabilir.
İlaç Kullanımı
Hormonları etkileyen ilaçlar, adet düzensizliğine neden olabilir.
Adet Düzensizliği Belirtileri Nelerdir?
Adet döngüsü uzunluğu veya iki adet arasındaki sürenin sürekli değişmesi, adet düzensizliği için yeterli bir belirtidir. Ortalama adet düzeni 28 günlük bir periyodu kapsasa da minimal sapmalar olması normaldir. Düzenli bir adet döngüsünün ideal olarak 22-35 gün arasında gerçekleşmesi normal kabul edilir.
Bununla beraber adet dönemi içerisinde kanamanın anormal bir şekilde erken veya geç gelmesi adet düzensizliği tanısı konması için yeterli bir sebeptir.
Adet düzensizliği belirtileri şu şekildedir:
- Adetin 90 gün görülmemesi
- Adetin 21 günden daha sık meydana gelmesi
- Kanama şiddetinin aniden düzensizleşmesi
- Her 35 günden daha az adet görülmesi
- Adetin bir haftadan fazla sürmesi
- Adet döneminin anormal derecede ağır semptomlarla seyretmesi
- Dönemler arasında kanama olması
Adet Düzensizliği Zararları
Adet düzensizliği problemi, kişinin yaşamında uzun bir periyodu kapsarsa bazı hastalıklara karşı potansiyel risk olasılığını artırabilir.
Adet düzensizliğinin yol açtığı zararlar şu şekildedir:
Üreme Sorunları
Adet düzensizliği uzun sürdüğü takdirde, sağlıklı bir ovülasyon sürecinin önünde büyük bir engel olabilir. Bu da hamilelik şansını azaltabilir.
Endometriozis Riski
Adet döngüsündeki düzensizlik, endometriozis riskini artırabilir. Endometriozis, rahim iç tabakasının rahim dışındaki bölgelere yayılması durumudur. Bu da ağrılı adet dönemlerine, pelvik ağrıya ve kısırlığa neden olabilir.
Kemik Sağlığı Üzerinde Etkiler
Adet düzensizliği dönemindeki, düşük östrojen seviyeleri kemik sağlığını etkileyebilir. Bu sebeple düşük östrojen seviyeleri kemik yoğunluğunu azaltabilir ve osteoporoz riskini artırabilir.
Psikolojik Etkiler
Adet dönemi düzensizlikleri, özellikle adet döngüsüne yeni başlayan genç kızlarda duygusal ve psikolojik sağlığı hedef alabilir. Bu da sosyal hayatı olumsuz anlamda etkileyebilir.
Anemik Durumlar
Aşırı ya da uzun süren adet kanamaları, kadınları anemi riski doğurabilir. Anemi, vücutta yeterli miktarda sağlıklı kırmızı kan hücresi üretilememesi durumudur.
Hormonal Denge Sorunları
Adet düzensizlikleri, hormon seviyelerindeki dalgalanmalara ve dengesizliklere neden olabilir. Bu durum, genel hormonal sağlık üzerinde olumsuz etkiler yapabilir ve diğer sistemlere de yayılabilir.
Adet Düzensizliği Tanı ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Adet düzensizliği problemi ile sağlık kuruluşlarına başvuran bir kişinin ilk olarak tıbbi hikayesi sorgulanır, ardından jinekolojik muayene ile sorunun kaynağı araştırılır. Bu muayene sırasında rahim, yumurtalıklar ve çevre yapıların görüntüsü için ultrasonografik analizler gerçekleştirilir.
Muayene ertesinde, net bir teşhis konulabilmesi amacıyla bir takım kan teknikleri ve MR görüntüleme tenikleri kullanılabilir.
Adet döngüsünde bir sorun teşhis edildiği takdirde uygulanabilecek tedavi yöntemleri şu şekildedir:
Yaşam Tarzı Değişiklikleri
- Hastanın sağlıklı bir diyet benimsemesine yardımcı olunur.
- Düzenli egzersiz yapması teşvik edilir.
- Stresi azaltmaya yönelik teknikler (yoga veya meditasyon) tavsiye edilir.
Cerrahi Müdahele
Rahim içi polipler veya fibroidler gibi yapısal sorunlara bağlı olarak ortaya çıkan adet düzensizliklerinde cerrahi mühadale önerilebilir.
İlaçlar Tedavisi
Adet düzensizliği hormon dengesizliklerinden kaynaklanıyorsa hormon düzenleyici ilaçlar ve özellikle oral kontraseptifler (doğum kontrol hapları) ile tedaviye başlanabilir. Ancak uzman kontrolü dışında hormonal düzenleyici ilaçlar kesinlikle alınmamalıdır.
Adet Düzensizliği Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Adet düzensizliği kadınların hayatını farklı yönlerden etkileyen önemli bir süreçtir ve birçok soruyu da beraberinde gündeme getirebilir.
Doğumdan Sonra Adet Düzensizliği Olur Mu?
Doğumdan sonra adet düzensizlikleri görülebilir, bu durum vücuttaki hormonal değişikliklerle ilişkilidir.
Doğumdan Sonra Adet Düzensizliği Kaç Ay Sürer?
Doğumdan sonraki adet düzensizliği süresi bireyden bireye değişebilir; genellikle birkaç ay sürebilir, ancak bu süre kişisel faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterebilir.
Korunmasız İlişki Adet Düzensizliği Yapar Mı?
Korunmasız cinsel ilişkilerden sonra adet gecikmesi yaşandığı görülse bile korunmasız cinsel ilişkinin kesin olarak adet düzensizliğine neden olduğu söylenemez.
Adet Düzensizliği için Doğum Kontrol Hapı Kullanılır Mı?
Adet düzensizliğini iyileştirmek amacıyla doğum kontrol hapları kullanılabilir; bu haplar hormonal dengeyi sağlayarak adet düzenini stabilize edebilir.
Adet Düzensizliğinde Progestan Kullanılır Mı?
Adet düzensizliğinde progestan kullanımı, hormonal dengesizlikleri düzeltmeye yardımcı olabilir; ancak kullanımı öncesinde bir sağlık profesyoneliyle danışmak önemlidir.
Adet düzensizliği tedavisi olmak, bilgi almak için Hastanemizin Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümüne Randevu Oluşturabilirsiniz.
444 0 388
9 Mayıs 2024 tarihinde Hüma Hastanesi tarafından düzenlendi.